همه پزشکان جامعه ما با تلاشهای شبانه روزی و تحمل سختیهای فراوان به جایگاه پزشکی رسیده و قسم یاد میکنند تا همیشه در خدمت مردم بوده و درصدد درمان آنان برآیند. اما چیزی که همواره درمورد نسخههای پزشکی جلب توجه میکند دستخط بد اکثر پزشکان است! این مورد حتی گاهی ممکن است باعث بوجود آمدن برخی خطاها در نسخه خوانی و درنتیجه تحویل داروی غلط به بیمار نیز بشود. در این مطلب قصد داریم دلایل بدخطی پزشکان را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
هرچند پزشکان در فرهنگ عامه جز باهوشترین افراد جامعه شناخته میشوند اما این افراد باهوش اکثرا خط خوبی ندارند و به بدخطی شهرت یافتهاند! یکی از متداولترین خدماتی که پزشکان ارائه میدهند نوشتن نسخه برای بیماران است. این نسخه ممکن است مربوط به داروخانه، آزمایشگاه یا یک معرفی به سایر پزشکان باشد. اما مورد مشترکی که وجود دارد نگرانی تمامی مریضان از درست خوانده شدن نسخهشان است. البته مسئولین داروخانهها و آزمایشگاهها نیز با مشکلات زیادی در این زمینه درگیر هستند و گاهی ممکن است حتی نتوانند نسخه پزشک را بخوانند و درخواست بازنویسی آن را داشته باشند.
مهم نیست که پزشکان اهل کدام شهر یا کشور باشند و با چه زبانی نسخه بنویسند. موردی که در بین تمامی آنها مشترک است بدخطی است! و سوالی که ذهن بیشتر افراد را به خود درگیر میکند این است که چرا اکثر پزشکان در کل دنیا بدخط هستند؟
دلایل بدخطی پزشکان
بسیاری از مردم معتقدند دلیل اصلی بدخطی پزشکان سریع بودن پردازش مغز آنها نسبت به حرکت دستشان است. درحقیقت آنها معتقدند به دلیل اینکه سرعت مغزشان بیشتر از دستشان است نمیتوانند بدرستی روی نوشتن کلمات تمرکز کرده و خوش خط بنویسند. باتوجه به اینکه داشتن خطی خوش نیازمند زحمت، تلاش و انگیزه است میتوان گفت این توجیه نمیتواند توجیه خوبی برای بدخطی پزشکان باشد. چراکه گاهی با پزشکانی نیز مواجه میشویم که دستخط بسیار زیبایی دارند.
البته احتمال دیگری که وجود دارد این است که یک پزشک ذاتا بد خط نیست و به دلیل بیتوجی زیاد دقتی روی خوش خطی و نوشتن درست کلمات ندارد. اما باتوجه به اینکه بدخطی پیامدهای زیادی دارد دلیل آن هرچه که باشد قابل توجیه نیست.
باتوجه به برخی بررسیها بهنطر میرسد پزشکان در اولین ساعتهای ویزیت و نسخه نویسی خود دستخط بهتری نسبت به ساعتهای پایانی دارند و خستگی میتواند یکی دیگر از دلایل بدخطی آنان باشد. اما واقعیت این است که آموزش خط خوش باید خیلی قبلتر به آنها داده میشد تا در خط آنها نهادینه میگشت.
دلیل بعدی بدخطی برخی از پزشکان این است که آنها املای درست بعضی از داروها را به یاد نمیآورند و سعی میکنند با بدخطی غلط املایی احتمالی خود را بپوشانند که این دلیل به نوبه خود میتواند یک فاجعه به حساب آید!
اما درحالت کلی خط بد پزشکان یک موضوع ریشهای است و به قبل از پزشک شدن آنان برمیگردد. واقعیت این است که یک فرد بعد از پزشک شدن دیگر فرصتی برای آموزش خوشنویسی نخواهد داشت و باید این آموزشها در طول دوران تحصیل آنها گنجانده شوند. به این ترتیب قبل از ورود به حرفه پزشکی میتوانند تمرین بیشتری روی خط خوش داشته باشند. البته باتوجه به پیامدهای بدخطی برخی پزشکان، سازمان نظام پزشکی به پزشکانی که خط ناخوانا و بد دارند، تذکرات لازم را میدهد.
پیامدهای بدخطی پزشکان
براساس آماری که داروسازان کشور ارائه دادهاند سالانه حدود 45 هزار نفر از هموطنان به دلیل بدخطی پزشکان قربانی میشوند. این اتفاق تا جایی پیش میرود که با اندکی کم توجهی مسئول داروخانه ممکن است داروی تجویز شده برای بیمار اشتباه تحویل داده شود و به همین دلیل است که از آن تعداد سالانه حدود سه هزار نفر جان خود را از دست میدهند.
همچنین باتوجه به گزارشات منتشر شده توسط آکادمی ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا دستخط بد پزشکان در نسخههای دستنویس باعث مرگ بیش از 7000 نفر در سال میشود و همچنین خطاهایی که باعث میشود نام داروها در داروخانه درست خوانده نشود منجر به آسیب رسیدن به 1.5 میلیون آمریکایی در سال میشود.
باتوجه به این آمارهای تکان دهنده بسیاری از کشورها سالهاست که نسخههای الکترونیکی را جایگزین نسخههای دستنویس کردهاند تا درحد امکان از چنین اشتباهاتی جلوگیری شود. البته در کشور ما نیز مدتی است که نسخههای الکترونیکی بجای نسخههای دستنویس مورد استفاده قرار میگیرند اما هنوز هم برخی موسسات پزشکی و پزشکان زیادی با آنلاین نویسی نسخهها باتوجه به سختیهایی که دارد موافق نبوده و به دستنویسی نسخه ادامه میدهند.
پزشکان در مقابل تمامی افرادیکه بهطور مستقیم و غیر مستقیم با آنها در ارتباط هستند مسئولند. همانطور که در مطلب ” تاثیر خوشنویسی بر شخصیت افراد” نیز اشاره کردیم، داشتن خطی زیبا قبل از هرکس بر روحیه و حس خود فرد تاثیر میگذارد. همچنین نوشتن نسخه با خط خوش علاوهبر خود پزشک به بیمار نیز حس خوبی القا میکند و او احساس میکند که ارزش و احترام خاصی نزد پزشک دارد.
سخن پایانی
باتوجه به دلایل بدخطی پزشکان و تمامی موارد گفته شده و اهمیت خوشنویسی در پزشکی بهترین روش این است که افراد قبل از اشتغال به هرکاری روی دستخط خود کار کرده و سعی کنند به فرد خوش خطی مبدل گردند. اما برای یادگیری هیچ چیز هیچ وقت دیر نیست. تمامی پزشکان درحال حاضر نیز میتوانند با آموزش خوشنویسی و تمرین آن تبدیل به یک پزشک خوشنویس شوند که برای بیماران خود ارزش زیادی قائل است.
آیا تابحال بدخطی پزشکان شما را دچار مشکلی کرده است؟